Biodegradowalność – czym jest, jakim znakiem jest oznaczana i jakie tworzywa ulegają biodegradacji?
Biodegradowalność stała się kluczowym elementem w walce o ochronę środowiska – coraz więcej produktów reklamowanych jako biodegradowalne pojawia się na rynku. Co dokładnie oznacza ten termin? Po czym rozpoznać towary faktycznie ulegające biodegradacji? W tym artykule wyjaśnimy Ci wszystko.
Co to jest biodegradacja? Definicja tego zjawiska
Biodegradacja to naturalny proces rozkładu materii organicznej, przeprowadzany przez bakterie, grzyby, pierwotniaki i promieniowce. Proces ten prowadzi do rozkładu złożonych związków chemicznych na prostsze substancje, które mogą być ponownie wykorzystane przez ekosystem. Umożliwia on naturalny cykl odnowy materiałów organicznych, zmniejszając tym samym ilość odpadów, które mogą zalegać w środowisku przez setki lub tysiące lat. Biodegradacja może zachodzić w różnych warunkach środowiskowych, w tym w obecności tlenu (biodegradacja tlenowa) lub jego braku (biodegradacja beztlenowa).
50 sztuk biodegradowalnych reklamówek PLA 28+14 x 48 cm to znakomity przykład produktu, który w całości ulega procesowi rozkładu na prostsze substancje.
Wyjaśniamy, na czym polega biodegradacja
Co to jest biodegradacja odpadów? Jak już wiesz, to złożony proces, który obejmuje szereg reakcji chemicznych i biologicznych, zachodzących w obecności mikroorganizmów. Kluczowym etapem jest tutaj działanie produkowanych przez nie enzymów rozkładających długie łańcuchy polimerów na mniejsze, bardziej przyswajalne cząsteczki. Proces ten może być wspomagany przez czynniki środowiskowe, takie jak temperatura, wilgotność, obecność tlenu oraz dostęp do światła. W warunkach kontrolowanych, jak na przykład w kompostowniach przemysłowych, proces biodegradacji jest odpowiednio optymalizowany i przyspieszany.
W praktyce biodegradacja zaczyna się od fragmentacji materiału, czyli fizycznego rozbicia na mniejsze części. Następnie enzymy wydzielane przez mikroorganizmy zaczynają rozkładać polimery na monomery, które są następnie wykorzystywane przez mikroorganizmy jako źródło energii i składników odżywczych. Końcowym etapem jest mineralizacja, podczas której pozostałe związki organiczne są przekształcane w proste nieorganiczne substancje, takie jak dwutlenek węgla, metan, woda i sole mineralne.
Dlaczego tworzywa sztuczne nie ulegają biodegradacji?
Tradycyjne tworzywa sztuczne, takie jak polietylen, polipropylen czy PVC, są produkowane z polimerów syntetycznych, które charakteryzują się niezwykle trwałą i stabilną strukturą chemiczną. Te długie łańcuchy polimerowe są trudne do rozbicia przez naturalne enzymy produkowane przez mikroorganizmy, a to sprawia, że proces biodegradacji takich materiałów jest niezwykle powolny lub wręcz niemożliwy. Co więcej, wiele tworzyw sztucznych zawiera dodatki chemiczne, takie jak plastyfikatory, stabilizatory czy pigmenty, które mogą być toksyczne i hamować rozwój mikroorganizmów odpowiedzialnych za biodegradację. Nie bez znaczenia są też hydrofobowe powierzchnie tworzyw sztucznych, które utrudniają mikroorganizmom dostęp do materiału.
Nie tylko biodegradowalne, ale i… jadalne! 100 sztuk talerzy z otrąb o średnicy 20 cm to sposób na zachwycenie gości w eko sposób.
Znak biodegradowalności – po tym poznasz produkty biodegradowalne
Producenci stosują różne symbole „biodegradowalne”. Na towarach mogą pojawiać się np. napisy “bio” czy trzy zielone listki. Warto szukać ustandaryzowanych oznaczeń, zwłaszcza tego przyznawanego przez DIN CERTCO (Niemiecki Instytut Standaryzacji). To charakterystyczna, czarno-biała wstążka z listkiem, którą możesz zauważyć na wielu opakowaniach lub wyrobach nadających się do biodegradacji w hurtowni SlowPack, takich jak słomki ekologiczne czy kubki ekologiczne z materiału PLA.
Odpady ulegające biodegradacji, czyli co wrzucać do kosza bio?
Odpady biodegradowalne, zwane również odpadami bio, to materiały organiczne, które ulegają naturalnemu rozkładowi pod wpływem mikroorganizmów. Do tego rodzaju odpadów należą m.in. obierki warzyw i owoców, resztki roślinne, skórki jaj, fusy po kawie i herbacie, a także przeterminowane owoce i warzywa. Warto pamiętać, że nie wszystko, co wydaje się organiczne, nadaje się do pojemnika na odpady bio. Nie wolno tam wrzucać np. mięsa, wędlin, kości, tłuszczów zwierzęcych, olejów roślinnych, leków czy impregnowanego drewna. Co ciekawe, do kosza bio można wyrzucać również jednorazowe naczynia ekologiczne, ale oczywiście pod warunkiem, że podlegają kompostowaniu w warunkach domowych, jak np. wiele z tych, które można znaleźć w naszej hurtowni opakowań ekologicznych.
Przechowywanie odpadów biodegradowalnych wymaga odpowiednich metod. Najlepszym rozwiązaniem jest używanie worków kompostowalnych, które ulegają biodegradacji w takim samym tempie, jak ich zawartość (np. worki ze skrobi kukurydzianej). Worki foliowe czy nawet te biodegradowalne, ale nie kompostowalne, nie nadają się do pojemnika na odpady bio.
50 sztuk kubków PLA Green Tree 350 ml śr. 96 mm to przykład produktów biodegradowalnych w warunkach przemysłowych.
Cechy tworzyw biodegradowalnych. Czym się wyróżniają?
W przeciwieństwie do tradycyjnych tworzyw sztucznych, które mogą przetrwać w środowisku przez setki, a nawet tysiące lat, tworzywa biodegradowalne ulegają rozkładowi w znacznie krótszym czasie, przekształcając się w proste, nieszkodliwe substancje, takie jak dwutlenek węgla, woda i biomasa. Proces ten może zachodzić w różnych warunkach, zarówno tlenowych, jak i beztlenowych.
Wiele z tego typu tworzyw produkowanych jest z surowców odnawialnych, jak skrobia kukurydziana, celuloza, polilaktyd (PLA) czy inne biopolimery. Dzięki temu nie tylko łatwiej ulegają rozkładowi, ale także ich produkcja jest mniej szkodliwa dla środowiska – zmniejsza zależność od paliw kopalnych i redukuje emisję gazów cieplarnianych.
Świadome wybory konsumenckie mogą znacząco wpłynąć na kondycję naszej planety. Wybierając towary i opakowania ulegające biodegradacji, wspierasz procesy, które minimalizują negatywny wpływ odpadów na środowisko. Tworzywa biodegradowalne, takie jak skrobia termoplastyczna czy polimery z surowców naturalnych, stanowią ważny krok w kierunku zrównoważonego rozwoju. Pamiętaj, że każdy mały krok w stronę ekologicznych rozwiązań przyczynia się do ochrony naszej planety dla przyszłych pokoleń! Wybieraj mądrze, segreguj odpady i dbaj o środowisko, czerpiąc z tego prawdziwą przyjemność.
Zobacz inne wpisy:
Jak zrobić koszyczek wielkanocny z papieru? Instrukcja krok po kroku i nasze propozycje!
Ekologiczne zakupy, czyli jak żyć zdrowo i z troską o naturę?
Składanie serwetek na wesele – krok po kroku. Sposób na praktyczną dekorację na stole!
Bioodpady, czyli co to są biodegradowalne śmieci i co do nich zaliczamy?